Mae’n siŵr y byddai’n synnu fod y capel bach a’r ffynnon heddiw yn gyrchfan i dwristiaid sy’n gadael gweddïau ar bapur i’r sant ac yn taflu arian i Ffynnon Drillo. (SH 842813 )

Ar ddydd Sadwrn Medi’r 7fed daeth tua thrideg o bobl frwdfrydig at ei gilydd i’r gynhadledd flynyddol. Siom ydoedd na allai Gareth Pritchard fod yno i draddodi ei ddarlith ar Ffynhonnau’r Gogarth ond drwy gymorth nodiadau manwl a lluniau a PowerPoint llwyddwyd i drosglwyddo’r wybodaeth. Yn dilyn cafwyd sgwrs gan Ken Davies ar Ffynnon Fair, Llanrhos ac yna darlith ddifyr iawn gan Elfed Gruffydd ar Ffynhonnau Llŷn. Yna dilynwyd gan Tristan Grey Hulse yn son am ffynhonnau a phererindodau. Yn y prynhawn cafwyd amlinelliad gan Bill Jones o’r gwaith ar Ffynnon Elan, Dolwyddelan. Yn olaf soniodd Jane Beckerman am y gwaith mawr o adfer Ffynnon Elian yn Llanelian yn Rhos.

Wedi’r ymweliad â Ffynnon Fair ymlaen a ni wedyn i Ffynnon Drillo ar lan y môr ger Rhos Fynach yn Llandrillo- yn- Rhos a gweld fod y lle yn dal i gael ei ddefnyddio fel man gweddi a myfyrdod. Adeilad bychan yw’r eglwys sy dros y ffynnon. Oddi allan mae’n mesur pymtheg troedfedd wth ddeuddeg ond oddi fewn mae’n mesur naw troedfedd wrth chwech. Pum troedfedd yw uchder y drws ac mae’n droedfedd a hanner o led. Mae’n bosib fod adeilad yma ers y chweched ganrif ond wrth reswm cafodd yr adeilad ei adnewyddu fwy nag unwaith ers y cyfnod cynnar hwnnw. Gwelir y ffynnon ym mhen dwyreiniol yr eglwys ac mae’n cronni mewn baddon tair troedfedd wrth ddwy. Mae tair o risiau yn arwain i lawr at y dŵr. Cynhelir offeren yn yr eglwys bob bore Gwener am wyth o’r gloch ac mae’r adeilad yn agored i’r cyhoedd o’r Pasg hyd ddiwedd yr haf.

Yn ddiweddar dechreuodd pobl adael gweddïau wedi eu hysgrifennu ar ddarnau o bapur yn yr eglwys. Gofynnant i Drillo Sant ddeisyf ar Dduw am iachâd, am gryfder i wynebu afiechyd a phrofedigaethau. Ceir gweddïau nid yn unig yn Saesneg ond mewn ieithoedd fel Ffrangeg, Eidaleg a Sbaeneg a rhai yn y Gymraeg. Yn y man arbennig hwn cawn gipolwg ar y ffydd a fu mor bwysig i’n cyndadau ac ar werth y ffynhonnau sanctaidd i gynnal y werin mewn argyfwng a phrofedigaeth. Dyma yn wir berl mewn adfyd.

ODDI FEWN I FFYNNON DRILLO, LLANDRILLO-YN-RHOS (SH842812)

LLYGAD Y FFYNNON Rhif 35 Nadolig 2013